Quan Cư Nhất Phẩm - Chương 125: Đại nhân vật và tiểu nhân vật

Phòng khách phủ nha, ánh nến sáng tỏ.

Tôn Đĩnh liệt thứ tư nhịn không được hỏi:
- Đại nhân có thể nói một chút, ngài phán định như thế nào không?

- Ngươi không hỏi ta cũng phải nói.
Đường Thuận Chi hơi gật đầu nói:
- Cũng là một vòng tròn, các ngươi lại có thể nghĩ ra năm phá đề khác nhau. Mặc dù viết ra văn, mỗi cái có sự khác biệt, nhưng có câu là nhìn lá rụng biết mùa thu đến, vẫn có thể phân ra lập ý cao thấp.

Hắn cầm lấy bài thi của Thẩm Mặc:
- Chuyết Ngôn phá vòng tròn là 'thiên tượng'. Thiên tượng có được hay không là thuận theo tự nhiên, là trung dung. Vòng tròn này rất có thể sẽ phát huy được.
Rồi lại thành khẩn nói:
- Chọn hắn là án thủ, đều vì lập ý 'đường đường chính chính' . . . Mà lão phu xem qua bài thi của trạng nguyên các khóa trước đều đào không ra bốn chữ này.
Nhìn bốn khảo sinh như có chút suy nghĩ, Đường tri phủ trầm giọng nói:
- Các ngươi đều cũng có hy vọng kim bảng đề danh, nếu như muốn tiến thêm một bước, lúc này nên lấy Chuyết Ngôn làm tấm gương.

Bốn khảo sinh cùng xưng phải.

*đạo trung dung: cách giữ cho ý nghĩ và việc làm luôn luôn ở mức trung hòa, không thái quá, không bất cập và phải cố gắng ở đời theo nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, cho thành người quân tử, để cuối cùng thành thánh nhân

Sau khi tạ ơn lão Đường, Thẩm Mặc liền cầm bài thi đi ra ngoài, là án thủ y không thể nghe lời bình của giám khảo đối với người khác, như vậy sẽ bị cho rằng là tự cao.

Đợi y rời khỏi đây rồi, Đường tri phủ lại cầm lấy bài thi của Đào Ngu Thần:
- Ngươi nhìn vòng tròn này thành khoảng không, 'vị ngôn chi tiên, không không như dã', một câu phía sau tự nhiên là 'ký ngôn chi hậu, thực thực tại tại', đem không và thực, không và sắc đối lập cũng rất thỏa đáng, nhưng so với Chuyết Ngôn có mất chỉ là phù phiếm, cho nên phán ngươi là nhị khôi.

Đào Ngu Thần gật đầu thụ giáo.

Đợi Đào Ngu Thần đi ra ngoài, Đường tri phủ lại cầm lấy bài thi của Tôn Lung, trầm giọng nói:
- Ngươi nhìn nó thành 'Thái Cực', thánh nhân vị ngôn chi tiên, hồn nhiên nhất thái cực dã. Cái nhìn cũng như Thẩm Mặc, nhưng trọng điểm của hắn là trung dung, ngươi thì thái cực sinh lưỡng nghi, lưỡng nghi sinh tứ tượng, chú trọng chính là diễn biến.
Nói rồi thản nhiên cười:
- Kỳ thực vừa lập ý đã biết, ngươi còn muốn tranh với hắn, nhưng đã định trước là giám khảo không thích, cho nên thứ ba tuyệt không oan ức ngươi.

Tôn Lung xụ mặt suy nghĩ chốc lát, mới thấp giọng nói:
- Học sinh vẫn cảm thấy Thái Cực thỏa đáng hơn.

Đường tri phủ thản nhiên cười, cũng không để ý đến hắn. Đợi hắn đi lại tiếp tục nói với Tôn Đĩnh phong lưu phóng khoáng:
- Tiên hành hữu ngôn, Trọng Ni. Nhật nguyệt dã!
Nhịn không được cười mắng:
- Thực sự là một mã thí tinh, cái này mà gặp phải một khảo quan khác. . .gặp phải một người bảo thủ, sẽ trực tiếp vứt bài thi của ngươi xuống đất, gặp phải người thích tung hô, lập tức coi ngươi thành tri kỷ, cất nhắc ngươi.

*Trọng Ni là tên chữ của Khổng Tử, khen ngợi Trọng Ni sánh với nhật nguyệt.

Tôn Đĩnh khẽ vuốt mũi, hơi ngượng ngập nói:
- Học sinh cũng không nghĩ ra được điều khác, đành phải ca công tụng đức.

Đường Thuận Chi cười mắng:
- Tên láu cá.

Đợi Tôn Đĩnh cũng đi, hắn cầm lấy một bài thi cuối cùng, rồi nói với Trần Thọ Niên:
- Nói thật ra, trong năm người thì phá đề của ngươi chuẩn xác nhất.
Hắn phá là 'vô phương thể dã', vô phương hiển nhiên là 'hữu viên' rồi.

Trần Thọ Niên mặt đầy tươi cười nói:
- Học sinh chắc chắn có chỗ không đạt, xin ân sư vui lòng chỉ giáo.

Đường tri phủ tỉ mỉ nhìn hắn một lúc, nhỏ nhẹ nói:
- Bậc tiên hiền lấy 'phương' làm nguyên tắc, lấy 'viên' làm linh hoạt. Nhưng ngươi dùng 'vô phương' phá đề, thực sự không phải là dấu hiệu tốt.
Suy nghĩ một hồi, hắn vẫn ăn ngay nói thật:
- Điều này nói rõ trong ý thức của ngươi cho rằng tất cả đều có thể 'viên', mà 'phương' thì lại có thể vứt bỏ.
Nói rồi gằn từng chữ:
- Đương nhiên đây chỉ là ước đoán cá nhân của bản quan, làm không được chuẩn. Nhưng ta vẫn phải nói cho ngươi, làm người phải 'ngoại viên nội phương', nếu như ngoại viên nội cũng viên, vậy rất nguy hiểm.

*ngoại viên nội phương(ngoài tròn trong vuông): bên ngoài xuề xoà dễ dãi, nhưng trong lòng rất giữ nguyên tắc.

Trong lòng Trần Thọ Niên thì không đồng ý, cười miễn cưỡng nói:
- Học sinh ghi nhớ lời chỉ bảo của ân sư.

Đường Thuận Chi hơi hí mắt nói:
- Rất tốt. . .
Rồi bảo hắn gọi đi bốn người kia vào, lại sai nhà bếp chuẩn bị cơm nước lần nữa cho nóng hổi một chút, sau đó đứng dậy cười nói:
- Lão phu đi làm việc trước, các ngươi cứ ăn một bữa cho no rồi đi khỏi đây.

Năm người đã sớm đói đến bụng lép kẹp rồi, sau khi tiễn tri phủ đại nhân đi, rốt cuộc có thể khỏi cần nhã nhặn ăn cơm. . . Chỉ là mặc dù Trần Thọ Niên bụng đói đến độ kêu ùng ục, cái gì hắn cũng ăn không vô.

~~

Không nói tới năm khôi thủ như thao thiết tại tiền sảnh. Sau khi Đường Thuận Chi trở lại phòng sách tại nội đường, đóng cửa lại, Hà Tâm Ẩn với xương gò má cao lắc mình đi ra từ màn che.

Đường Thuận Chi bị làm cho giật mình, không khỏi cười mắng:
- Ngươi tại quý phủ của ta còn xuất quỷ nhập thần như thế, sớm muộn gì cũng bị ngươi hù chết.

- Thói quen thành tự nhiên.
Hà Tâm Ẩn cũng chỉ xấu hổ giây lát, chợt mở đề tài nói:
- Ngũ khôi của Thiệu Hưng lần này rất mạnh a!

Đường Thuận Chi dựa vào ghế dựa, gật mạnh đầu:
- Ngày hôm trước ta lên đỉnh Phủ Sơn, quan sát toàn cảnh thành Thiệu Hưng, chỉ thấy bên trong thành ba mươi dặm nước, có đông văn miếu, tây vũ miếu; trái Thành hoàng, phải nha thự; trên sao Khôi, dưới Văn Xương, Hiên Đình thị lâu nằm chính giữa, Thanh Hư đạo quan hương hỏa vượng. Nơi có địa thế thuận lợi như vậy, nhiên dẫn tới Tử khí đông lai, tụ tập văn mạch thiên hạ vào một góc!

Nói rồi cười ha ha:
- Nơi đây mạch văn dũng động. Trong 30 năm, chắc chắn nhân tài đông đúc, văn tinh vân tập, kim loan triều ban sẽ được nắm giữ bởi Ngô Thiệu!

*Ngô Thiệu chỉ vùng Chiết Giang.

Hà Tâm Ẩn không tin:
- Mặc dù ta không hiểu âm dương, nhưng cũng biết đạo 'phong thủy luân lưu chuyển, sang năm đến nhà ta', đâu thể có đạo lý khí vận tụ tập một nơi, kéo dài không tan?

Đường Thuận Chi tự tin cười nói:
- Phủ Sơn và Trấp Sơn, Tháp Sơn đứng thế chân vạc, có thể trấn văn mạch 30 năm.
Nói rồi chỉ tay qua tiền sảnh:
- Năm 35 Gia Tĩnh chính là bắt đầu, ta dám nói năm người kia nếu không có gì bất ngờ xảy ra sẽ thi đỗ hết.

- Vận thế tương lai của họ thế nào?
Hà Tâm Ẩn rất hứng thú nói:
- Mấy người được liệt vào Bộ các, mấy người lưu vong? Mấy người tầm thường vô vi, mấy người có được công danh cuối đời? Lại có mấy người thay đổi?

- Lão Hà ngươi làm khó ta.
Đường Thuận Chi cười ha ha nói:
- Việc vài chục năm sau ai nói rõ ràng được? Ta chỉ có thể nói, nếu có người liệt vào Bộ các, đó là Thẩm Chuyết Ngôn; nếu có người bị lưu vong đó là Trần Thọ Niên; nếu có người tầm thường vô vi, đó là Tôn Văn Hòa; nếu có người có được công danh, đó là Đào Ngu Thần; nếu có một người thất bại, đó là Tôn Văn Trung.

- Lý do ở đâu? - Hà Tâm Ẩn truy hỏi.

- Đề bài vòng tròn ta đưa ra.
Đường Thuận Chi trầm giọng nói:
- Loại đề đơn giản nhất này, trái lại dễ dàng thể hiện ra nội tâm của một người. Người phá là 'thiên tượng' là kẻ rất có tâm kế; người phá là 'không không' thì rất thẳng thắn vô tư, người phá 'Thái Cực' sẽ không chịu thay đổi quật cường nhất; người phá 'nhật nguyệt' dễ quay đầu lại; người phá là 'vô phương' sẽ không có nguyên tắc nhất.

~~

Hà Tâm Ẩn cười nói:
- Nói cứ như thật đấy, cũng không biết chuẩn hay không.

- Đến lúc đó sẽ biết.
Đường Thuận Chi cười nói rất không có trách nhiệm.

- Được thôi.
Hà Tâm Ẩn cười gượng một cái, từ trong tay áo móc ra một bức thư dán ở trên ba cọng lông nhạn, nói:
- Tuy nhiên có chuyện, hiện tại ngươi phải đưa ra phán đoán.

Đường Thuận Chi vừa nhìn thì thấy là thư tín cơ mật của nội bộ Vương Học, liền thu lại dáng cười và tiếp nhận lấy, nhìn nội dung trên thư là: "Đề bạt thượng thư bộ binh Nam Kinh - Trương Kinh, không giải trừ bộ vụ, tổng đốc Giang Nam, Giang Bắc, Chiết Giang, Sơn Đông, Phúc Kiến, Hồ Quảng chư quân, tuỳ cơ ứng biến? Đề bạt binh bị phó sử Từ Châu - Lý Thiên Sủng làm tả Thiêm đô ngự sử, tạm thay tuần phủ Chiết Giang Vương Dự?" Hắn không khỏi giật mình nói:
- Buổi chiều mới nhận được tin của Từ các lão, chuyện lớn như vậy vì sao không nói gì hết?

- Chỉ sợ hiện tại ông ấy còn chưa biết.
Hà Tâm Ẩn cười lạnh nói:
- Quân quốc đại sự đều là hoàng đế và Nghiêm Tung quyết định, mặc dù ông là thứ phụ, chẳng qua cũng là một chân tuỳ tùng chạy theo.

*Thứ phụ: cách xưng đối với chức vụ phó tể tướng hoặc tương đương với phó tể tướng. Minh triều thủ tịch nội các đại học sĩ xưng thủ phụ hoặc nguyên phụ; thứ phụ chỉ hiệp trợ thủ phụ, có địa vị gần với thủ phụ.

Đường Thuận Chi thầm nghĩ: "Ngươi đã nhìn nhầm rồi." nhưng hắn biết Hà Tâm Ẩn bản tính rất bướng bỉnh, đạo lý mà đã nhận chuẩn rồi, chín con trâu cũng không kéo lại được, cũng không tranh cãi với hắn, cười nói:
- Vậy làm sao ngươi biết được?

- Việc này ngươi không cần quản.
Hà Tâm Ẩn khoát tay nói:
- Hiện tại ta chỉ muốn biết, vì sao Nghiêm Tung bổ nhiệm hai người của Vương Học chúng ta để gánh đại kế kháng Oa? Tới cùng lão ta muốn làm gì?

Đường Thuận Chi nhìn chằm chằm vào ánh nến chập chờn, nhỏ nhẹ nói:
- Tạm thời vẫn chưa nhìn ra được, phải đợi bước tiếp theo của chúng.
Thấy Hà Tâm Ẩn vẻ mặt thất vọng, hắn không khỏi cả giận:
- Ta cũng không phải Gia Cát Lượng, đưa ra phán đoán thì cũng phải có đủ tin tức!

- Vừa rồi còn tự cho mình là đại tiên, nói cái gì văn mạch 30 năm, tương lai của năm người thế nào thế nào. . .
Hà Tâm Ẩn mỉm cười nói.

- Loại chuyện này ta mà nói sai thì làm thế nào?
Đường Thuận Chi trừng mắt:
- Mà hiện tại loại đại sự này, ta tùy tiện cho một kết luận, ngươi dám tin không?

- Tin, vì sao không tin?
Hà Tâm Ẩn có thể nói khiến cho người ta tức chết.

- Được, vậy ngươi nghe đây.
Đường Thuận Chi tức điên nói:
- Không ngoài ba suy luận. Thứ nhất, thế cục Đông Nam quá nguy cấp, triều đình chọn người đúng khả năng. . . Dù sao Trương Kinh tại Lưỡng Quảng có uy danh hiển hách, Lý Thiên Sủng còn là vị tướng tài về kháng Oa.

- Thứ hai thì sao?

- Thứ hai, Đại Minh ta phòng thủ bờ biển rất yếu, binh bị lỏng, tướng lĩnh tham sống sợ chết, không chịu điều khiển. Muốn đối kháng với giặc Oa như lang như hổ cần phải dốc sức rất lớn để chỉnh lý mới được. Có thể là Nghiêm các lão trước tiên để họ đi hái xuống cành mận gai này, rồi mới để người mình đi lập công.

Hà Tâm Ẩn gật đầu:
- Việc này càng hợp thực tế, thứ ba thì sao?

- Thứ ba, đó chính là chủ ý của bản thân hoàng đế bệ hạ.
Đường Thuận Chi nhỏ nhẹ nói:
- Mặc dù bệ hạ một lòng tu đạo, nhưng sự tình lớn như vậy, cũng có khả năng là thánh tâm độc tài.

Hà Tâm Ẩn lại gật đầu, suy nghĩ một lúc lâu mới chậm rãi nói:
- Tổng hợp lại ba điều này, ta có thể nói thế này không, là hoàng đế muốn dùng Trương Kinh và Lý Thiên Sủng, Nghiêm Tung cảm thấy dù sao không có trách nhiệm của mình. . .Đến khi hai người họ thất bại cũng có thể đánh rắn giập đầu, làm tốt thì còn có thể hái quả đào, cho nên đáp ứng. Có phải là ý như vậy không?