Annabelle - Người Phụ Nữ Tuyệt Vời
Chương 15
Những ngày đầu tiên của Annabelle ở tu viện Abbaye de Royaumont rất mệt nhọc. Thương vong trong trận chiến thứ hai ở Champagne gia tăng rất nhanh. Nàng phụ giúp trong công việc giải phẫu, đổ chậu phẫu thuật, thấm máu khi giải phẫu, cắt bỏ tứ chi rách nát, đổ bô, cầm tay những người sắp chết và rửa cho những người bị sốt nặng. Trước đây chưa bao giờ nàng thấy những trường hợp kinh khủng như thế này, nhưng chính đây là công việc nàng thích làm. Nàng giúp được rất nhiều việc hữu ích và học hỏi được rất nhiều từ những việc hằng ngày.
Annabelle rất hiếm khi gặp Edwina. Cô ta làm việc tại bộ phận khác của bệnh viện và họ làm khác ca. Thỉnh thoảng họ mới gặp nhau trong phòng và vẫy tay chào nhau. Annabelle không có thì giờ để kết bạn, nàng quá bận rộn, bệnh viện luôn luôn đầy thương binh bị trọng thương và sắp chết. Giường bệnh đã hết sạch, nhiều bệnh nhân phải nằm trên tấm nệm đặt trên nền nhà.
Cuối cùng, vào một buổi chiều, nàng tranh thủ vài phút để đến ngân hàng địa phương gửi tin về cho ngân hàng của nàng ở New York, báo nàng đã đến bình an vô sự. Nàng không có ai để báo cho biết hoặc quan tâm. Nàng đến Asnières hai tuần mà cảm thấy như mình đã ở đây một năm. Người Anh và người Pháp đã đổ bộ lên Samonika ở Hy Lạp; lực lượng của Áo, Đức và Bungari chiếm Serbia, đánh đuổi quân đội Serbia ra khỏi đất nước. Ở Pháp, thanh niên chết như rạ trong các chiến hào. Cách bệnh viện ba mươi dặm, mặt trận không thay đổi, nhưng luôn luôn cướp đi nhiều sinh mạng. Các bệnh viện dã chiến được lập nên trong các nhà thờ gần mặt trận, nhưng thương binh cũng được đưa đến tu viện Abbaye ở Asnières để được chăm sóc tốt hơn. Annabelle học hỏi được rất nhiều từ những ca phẫu thuật. Nàng còn học hỏi thêm một số bệnh như bệnh lở chân hay bệnh về tiêu chảy. Annabelle thấy các bệnh này rất khủng khiếp, nhưng nàng rất muốn giúp mọi người.
Vào một buổi sáng rảnh việc, nàng được một cô trong cùng khu tạm trú dạy cho cách lái xe tải dùng làm xe cấp cứu, xe tải giống chiếc xe chở gà vịt của Jean Luc. Mới đầu nàng hơi lúng túng trong việc vào số, nhưng khi đến giờ phải đi làm việc trở lại, nàng đã lái xe thành thạo. Nàng được giao việc làm trong phòng mổ nhiều hơn những người khác, vì nàng làm việc chính xác, chăm chỉ, cẩn thận và theo đúng lời chỉ dẫn. Nhiều bác sĩ đã nhận thấy thế, họ nói thế với bà y tá trưởng, bà ta cũng đồng ý rằng Annabelle làm việc rất tuyệt. Bà ta nghĩ rằng nàng sẽ trở thành một y tá giỏi và bà đã nói với Annabelle rằng nàng có thể chính thức được đào tạo để trở thành y tá, nhưng bác sĩ chính ở tu viện thì nghĩ rằng nàng có thể đi xa hơn thế. Một tối, ông ta dừng lại nói chuyện với nàng sau ca mổ cuối cùng. Annabellle không tỏ vẻ gì mệt mỏi khi lau chùi, làm vệ sinh phòng mổ. Hôm ấy có quá nhiều việc, mọi người đều mệt phờ, nhưng Annabelle không chậm trễ một phút.
- Trông cô có vẻ thích thú công việc này, - ông ta nói với nàng khi lau tay vào chiếc tạp dề dính máu. Tạp dề của nàng cũng đầy máu không kém. Nàng có vẻ không quan tâm đến việc này, lại còn bị dính cả vết máu của ai đó trên mặt. Ông ta đưa cho nàng miếng giẻ để lau vệt máu, nàng cám ơn và cười. Ông ta là bác sĩ giải phẫu người Pháp đến từ Paris, một trong số các nam bác sĩ hiếm hoi tại bệnh viện. Hầu hết các nhân viên y tế trong bệnh viện đều là phụ nữ, đây là ý đồ của Elsie Inglis khi bà lập bệnh viện này. Nhưng vì họ cần nhiều người giúp đỡ, nên họ đã có vài trường hợp ngoại lệ, bệnh viện phải chữa trị quá nhiều thương binh, nên họ có thêm nhiều bác sĩ chừng nào hay chừng ấy.
- Phải, tôi rất thích công việc, - Annabelle đáp. Nàng để miếng giẻ vào đống vải, lát nữa các cô trong phòng giặt sẽ đến lấy. Một số sẽ bị vứt đi. Tôi mong sao các thương binh bớt đau đớn. Cuộc chiến tranh này thật ác liệt. - Ông ta gật đầu. Tuổi ông ở vào khoảng thập niên năm mươi, chưa bao giờ ông chứng kiến một cuộc tàn sát như thế này.
Khi họ đi ra khỏi phòng mổ, ông ta nhìn nàng và dè dặt nói:
- Bà y tá trưởng nghĩ rằng cô có thể đi học ở trường đào tạo y tá. - Ông không thể không chú ý thấy nàng là người xinh đẹp, nhưng có nhiều điều nơi nàng đáng quý hơn thế nhiều. Từ khi nàng đến đây, mọi người đều kinh ngạc trước khả năng về y học của nàng. Ông bác sĩ viết thư giới thiệu nàng không đề cao nàng quá đáng, nàng có nhiều điểm còn tốt hơn lời khen của ông ta nhiều. - Cô có thích đi học ở trường đào tạo y tá không? - Vị bác sĩ hỏi. Ông rất khâm phục khả năng về tiếng Pháp của nàng và khả năng này trong hai tuần qua đã tiến bộ rất nhiều. Ông không gặp khó khăn gì trong việc nói tiếng Pháp với nàng và nàng cũng trả lời ông rất lưu loát.
Nàng suy nghĩ một lát mới đáp. Nàng không còn kết hôn với Josiah, bố mẹ nàng đã mất. Bây giờ nàng muốn làm gì thì làm, khỏi phải xin phép ai. Nếu nàng muốn đi học trường điều dưỡng, nàng cứ đi, nhưng khi nàng nhìn ông, nàng ngạc nhiên như ông trước điều nàng nói.
- Tôi muốn làm bác sĩ hơn, - nàng nói gần như thì thào, sợ rằng ông ta sẽ cười nàng. Bác sĩ Inglis, người thành lập bệnh viện là phụ nữ, nhưng điều này không có gì kỳ lạ cho người phụ nữ đã theo học trường y. Có người đã làm thế, nhưng rất hiếm.
Ông ta gật đầu đáp:
- Tôi cũng đã nghĩ như thế. Tôi tin cô sẽ làm được. Cô có tài. Tôi có thể nói thế. - Ông đã dạy ở trường y Faculté de Médecine nhiều năm trước chiến tranh và đã tiếp xúc với nhiều đàn ông thua kém nàng rất xa. Ông nghĩ đây là ý kiến tuyệt vời. - Tôi có thể làm gì để giúp cô không?
- Tôi không biết, - nàng đáp, vẻ kinh ngạc. Nàng chưa bao giờ nghĩ đến việc như thế này. Bây giờ người đàn ông này đề nghị giúp nàng. Nước mắt nàng chảy ra, nàng hỏi. - Việc này có thể thực hiện được không?
- Dĩ nhiên. Nếu cô muốn và quyết tâm thực hiện, không có việc gì là không thể. Theo tôi thì cô sẽ làm được việc này. Vậy cô hãy nghĩ kỹ đi, lần khác chúng ta sẽ bàn đến chuyện này.
Ông là bác sĩ Hugues de Bré. Hai người không gặp nhau một tháng trời. Nàng nghe ông ta làm việc tại một bệnh viện dã chiến gần mặt trận trong một thời gian, đến tháng mười một mới trở về tu viện Abbey. Khi gặp lại Annabelle, ông ta cười và yêu cầu nàng giúp gây mê cho một bệnh nhân của ông. Nàng gây mê cho một người lính đang la khóc, anh ta liền nằm ngủ một cách nhẹ nhàng, hiệu quả, rồi sau đó một bác sĩ trẻ tiếp nhận công việc của nàng. Tối đó, trước khi ra về. Bác sĩ De Bré nói với nàng:
- Cô có nghĩ về kế hoạch của mình không? Tôi có chuyện này muốn nói cho cô biết, - ông ta nói với vẻ thận trọng. - Học trường y rất tốn kém. Cô có khả năng trả học phí không? - Quan sát nàng, ông nghĩ nàng có khả năng, nhưng ông không muốn nói ra. Ông còn nghĩ đến chuyện xin cho nàng một học bổng, vấn đề rất khó, vì nàng không phải là người Pháp.
- Tôi nghĩ việc này sẽ được giải quyết ổn thỏa, - nàng đáp với vẻ dè dặt.
- Cô theo học trường y của bác sĩ Inglis ở Scotland có được không? - ông hỏi. Annabelle lắc đầu.
- Tôi thích học ở Pháp hơn. Mặc dù ở Scotland vấn đề ngôn ngữ dễ dàng hơn, nhưng nàng thích học ở Pháp để có thể trau dồi thêm tiếng Pháp. Nghĩ đến chuyện sống những năm trong thời tiết giá rét ở Scotland, nàng thấy không hấp dẫn tí nào hết.
- Tôi sẽ cố giúp cô trong việc này. Tôi đã nghĩ đến một trường y nhỏ ở miền Nam nước Pháp, gần Nice, tôi rất thích trường này. Tôi nghĩ cô không cần phải đợi cho hết chiến tranh mới đi. Bây giờ xin nhập học dễ hơn. Các lớp bây giờ đang ít sinh viên, họ cần sinh viên. Nhiều thanh niên đã lên đường, cho nên không có sự cạnh tranh khi xin vào. Họ sẽ đón cô vào trường với đôi tay rộng mở. Nếu cô cho phép, tôi sẽ viết thư cho họ để xem họ trả lời thế nào.
Annabelle nhìn ông kinh ngạc, nàng cười và cám ơn ông. Không thể tin được chuyện ấy đã xảy ra. Có lẽ đây là do số phận. Sáu tháng trước đây, nàng có chồng, hy vọng một ngày nào đó có con, sống bình yên, an phận trong xã hội ở New York và Newport. Bây giờ nàng sống một mình ở Pháp, nói đến chuyện đi học trường y, mọi việc trong đời nàng đã thay đổi. Josiah sống với Henry ở Mexico, nàng không có ai để trả lời về chuyện này. Nếu đây là giấc mộng, thì nàng phải theo giấc mộng đó. Điều duy nhất làm cho nàng buồn, là nàng không có ai để bàn luận về vấn đề này ngoài bác sĩ De Bré.
Họ vẫn nhận từng đợt thương binh được đưa từ mặt trận đến, vì thời tiết trở nên lạnh hơn, nên nhiều người chết vì bệnh kiết lỵ, bị thương quá nặng và bị các bệnh truyền nhiễm. Chỉ nội trong sáng hôm đó, nàng đã mất hai thương binh mình chăm sóc. Và trong buổi sáng này, bác sĩ De Bré dừng lại nói chuyện với nàng. Còn hai tuần nữa là đến lễ Giáng sinh, lần đầu tiên nàng thấy nhớ nhà. Nàng nghĩ mới một năm trước đây, mẹ nàng còn sống. Bác sĩ De Bré đi vào đã phá tan sự mơ mộng của nàng, ông ta nói đã nhận được thư phúc đáp của trường y ở Nice. Ông nhìn nàng với vẻ trịnh trọng, nàng nín thở, đợi nghe ông nói.
- Họ nói họ sẽ rất sung sướng nhận cô vào trường nếu có giấy giới thiệu của tôi. Họ sẽ tạm thời cho cô học trong kỳ một để theo dõi. Nếu cô học tốt, họ sẽ nhận cô vào học chính thức trong kỳ hai. - Nàng mở to mắt kinh ngạc và ông ta cười. - Nếu cô đồng ý thì họ sẽ nhận cô vào học từ ngày 15 tháng 1. - Nàng há miệng, tròn xoe mắt vì ngạc nhiên, nhìn ông ta chằm chằm.
- Ông nói thật chứ? - Nàng như muốn lao vào vòng tay ông. Ông cười với nàng, trông nàng như một cô gái bé bỏng. Thật sung sướng khi được giúp đỡ một cô gái có tài như nàng. Theo ông nghĩ thì xã hội rất cần những người như nàng. Vì người ta cần nàng giúp sức ở đây, nên ông nghĩ rằng việc đào tạo nàng trở thành bác sĩ rất quan trọng, sớm chừng nào hay chừng ấy. Nàng sẽ đóng góp cho xã hội thêm một bác sĩ tốt.
- Dĩ nhiên tôi nói thật. Bây giờ cô tính sao? - Ông ta hỏi. Ông vẫn không biết nàng có muốn đi hay không. Nàng không tin mình có thể đi được. Câu hỏi của ông như để xác nhận với nàng là họ bằng lòng nhận nàng vào học. Nàng không ngờ chuyện này quá dễ và quá nhanh như vậy. Nhưng nhà trường rất cần có sinh viên, mà với sự tiến cử của bác sĩ De Bré, họ tin tưởng vào nàng.
- Ôi lạy Chúa.., - nàng đáp. Hai người vừa rời khỏi phòng làm việc, đi ra ngoài trời đêm lạnh lẽo. - Ôi lạy Chúa... Tôi phải đi! - Đây là giấc mơ trong tầm tay của nàng. Nàng khỏi cần đọc sách y học để tìm tòi, bây giờ nàng có thể học trực tiếp, có thể trở thành người nàng mong muốn. Ông ta đã cho nàng món quà vượt ngoài sức tưởng tượng. Nàng không biết cám ơn ông như thế nào, bèn quàng tay ôm quanh cổ ông, hôn lên má ông.
- Cô sẽ thành một bác sĩ tuyệt vời, cô bạn à. Tôi luôn muốn cô ở bên cạnh giúp đỡ tôi và sau khi chiến tranh kết thúc, đời sống trở lại bình thường, cô sẽ đến thăm tôi. - Thật khó mà tin điều này. số người thương vong ở châu Âu đã vượt lên số ba triệu. Rất nhiều người đã hy sinh mà vẫn chưa giải quyết được gì. Các nước châu Âu xâu xé lẫn nhau, nước Mỹ vẫn đứng ngoài cuộc.
Annabelle không thích rời khỏi tu viện Abbey. Nàng nghĩ rằng ở đây đang cần nàng, nhưng bác sĩ De Bré đã nói đúng, đây là thời điểm thuận lợi cho nàng đi học. Vào thời bình, nam giới sẽ gửi đơn xin nhập học đông, nhà trường sẽ không muốn nhận nàng. Họ báo cho ông biết rằng trong học kỳ sắp tới nàng sẽ là sinh viên nữ duy nhất, mặc dù trước đây đã có bác sĩ nữ tốt nghiệp ở đây. Nàng sẽ phải học sáu năm cả thảy. Chỉ học lý thuyết trong một năm, còn năm năm sau, họ phải học và thực hành tại bệnh viện ở gần nhà trường. Họ được thực tập ở một trong những bệnh viện tốt nhất ở Nice. Nàng sẽ học hỏi được nhiều kinh nghiệm ở đấy, đây sẽ là nơi ở lý tưởng cho nàng. Vào thời bình, ở đấy sẽ được bình an hơn ở Paris, không khí tỉnh lẻ dễ chịu hơn, nhỏ hơn, vì nàng không có ai che chở mình. Ông ta nói rằng nhà trường có ký túc xá và họ sẽ dành cho nàng một phòng riêng rộng rãi, vì nàng là sinh viên nữ duy nhất. Và ông đề nghị sau đó nàng sẽ trở lại Paris và có lẽ sẽ làm việc cho ông. Nàng nghĩ rằng ông ta rất tin tưởng mình.
Tối đó khi trở về phòng, nàng lâng lâng như đi trên mây. Bác sĩ De Bré đã dặn nàng viết đơn gửi đến trường để giữ chỗ. Vào đầu tháng giêng, nàng phải gửi cho họ một số tiền, việc này đôi với nàng không thành vấn đề. Khi nào đến đấy, nàng sẽ trả hết tiền học phí của năm đầu. Nàng quá sung sướng về kế hoạch trước mắt. Đầu nàng quay cuồng, cứ nghĩ mãi về chuyện này khiến nàng không ngủ được cả đêm. Nàng nhớ có lần đã nói với Josiah rằng nàng muốn mổ xẻ tử thi, bây giờ nàng sắp thực hiện được điều đó, không có gì có thể ngăn cản được nàng. Nàng đã học hỏi được rất nhiều về khoa giải phẫu tại phòng mổ trong tu viện, nhất là từ bác sĩ De Bré. Ông đã cẩn thận dạy cho nàng khi ông phẫu thuật, nếu trường hợp bệnh nhân không quá nặng. Nội việc chỉ đứng xem ông phẫu thuật thôi cũng đã là một vinh dự rồi.
Nàng không nói cho ai biết kế hoạch của mình, đến ngày trước lễ Giáng sinh mới nói cho bà y tá trưởng biết. Bà ta nghe nói liền tỏ ra kinh ngạc, nhưng nghĩ rằng đó là ý kiến tuyệt vời.
- Lạy Chúa, - bà ta thốt lên và cười với nàng. - Tôi nghĩ cô sẽ làm y tá, chứ không muốn thành bác sĩ. Nhưng tại sao không? Bác sĩ Inglis là bác sĩ giỏi, vậy thì cô cũng sẽ thành bác sĩ giỏi như bà ấy. - Bà ta nói với vẻ tự hào, như thể bà đã nghĩ đến điều đó lâu rồi. - Bác sĩ De Bré đã làm một việc quá tốt. Tôi thành thật tán thành.
Annabelle đã ở đây được ba tháng, nàng chứng tỏ mình rất tốt về mọi mặt. Nàng không có thời gian để kết bạn, vì lúc nào nàng cũng làm việc, ngay cả khi nàng được nghỉ. Ở đây có quá nhiều người bị thương, nàng cần làm việc nhiều để giúp họ. Thậm chí thỉnh thoảng nàng còn lái xe cấp cứu khi họ cần. Nàng muốn làm hết mọi việc nếu có thể. Nàng lái xe ra đến tiền tuyến để chở các thương binh từ các bệnh viện dã chiến ở đấy về tu viện Abbey. Tiếng súng gần đấy làm cho nàng hết sức kinh ngạc, nhắc nàng nhớ rằng nàng đang ở rất gần mặt trận. Dù sao, nàng cũng cảm thấy tội lỗi khi rời bỏ khỏi đây để đi học y khoa ở Nice, nhưng viễn cảnh được theo học để làm bác sĩ quá hấp dẫn kiến nàng thấy không làm sao cưỡng lại ý muốn đó. Nghĩ đến chuyện khi mình trở thành bác sĩ, tuổi đời được 28, nàng cảm thấy hơi bàng hoàng. Thời gian theo học khá lâu, nhưng nàng sẽ học hỏi được rất nhiều điều. Trong sáu năm học tập, nàng phải nhồi nhét vào óc biết bao thứ cần thiết, thật khó tin.
Vào sáng Giáng sinh, nàng gặp Edwina ngoài hành lang dãy phòng ở, hai người ôm ghì nhau. Annabelle nói cho cô ta biết rằng nàng sẽ ra đi trong vòng ba tuần nữa. Edwina có vẻ rất buồn.
- Ôi, thật đáng tiếc. Tôi luôn luôn muốn có thời gian gần gũi với cô, nhưng chưa được thế thì nay cô đã sắp ra đi. - Cô ta hy vọng họ sẽ làm bạn với nhau, nhưng họ không có thì giờ. Lúc nào cũng có nhiều việc. Bỗng nàng nghĩ đến Hortie, nghĩ đến lần cuối cùng họ gặp nhau và thái độ lạnh nhạt của cô ta. Hortie muốn quay lưng lại với người bạn thân lâu năm, cô ta nói James không muốn để cho cô ta gặp lại nàng. Đấy cũng là một phần lý do khiến nàng đến Pháp. Nàng đã mất quá nhiều người và Hortie là người cuối cùng. Nghĩ thế, nàng bèn mỉm cười với Edwina, lòng luyến tiếc, ân hận vì đã mất một tình bạn thân thương.
- Có lẽ tôi sẽ trở về đây làm việc khi nhà trường cho chúng tôi tạm nghỉ. Tôi không biết ở trường y có nghỉ lễ hay không, nhưng tôi tin chắc phải có, - Annabelle nói với vẻ hy vọng. Nàng muốn gặp lại mọi người ở đây. Dù sao, nàng không muốn rời khỏi đây. Nàng đã được hạnh phúc ở đây ba tháng trời, nàng đã sung sướng khi sống với những người bị thương nặng và với tình bạn tuyệt vời của những người làm việc chung ở đây.
- Cô sẽ học trường y à? - Edwina kinh ngạc hỏi. Cô ta không biết chuyện này.
- Bác sĩ De Bré giúp đỡ thu xếp cho tôi đi, - Annabelle đáp, mắt long lanh. Càng ngày nàng càng hung phấn hơn. - Tôi không ngờ chuyện như thế này đã xảy đến cho tôi, - nàng nói thêm, vẻ ngạc nhiên sửng sốt.
- Gia đình cô nói sao? - Edwina ngạc nhiên hỏi. Một đám mây đen giăng ngang qua đầu của Annabelle, nhưng Edwina không hiểu được tâm trạng của nàng. - Họ không lo ngại gì việc cô ở đây hay sao? Chắc họ lo cho cô, vì cô ở quá gần chiến tuyến. - Nếu giới tuyến thay đổi, vùng này bị quân địch xâm chiếm, tất cả mọi người ở đây sẽ bị bắt làm tù binh. Khi họ đến đây, không ai nghĩ đến nguy cơ này, nhưng đó là sự thật đáng sợ. Bố mẹ Edwina rất lo cho cô, nhất là mẹ cô, nhưng cô vẫn đi. Cả hai người anh trai của cô đều đã ra mặt trận, cô cũng muốn dự phần vào việc này.
- Tôi không còn có ai trong gia đình hết, - Annabelle đáp. - Tôi mất hết rồi. Mẹ tôi mới mất năm ngoái, bố và anh trai tôi đi trên con tàu Titanic bị chìm. - Nàng không nói đến Josiah. Chàng là một người nữa mà nàng đã mất, nhưng ở đây không ai biết nàng đã có chồng, cho nên nàng không nói ra làm gì và nàng cũng không muốn nói. Nàng âm thầm đau khổ một mình về sự mất mát này, mãi mãi sẽ đau khổ một mình.
- Thật đáng ân hận, - Edwina đáp. - Tôi không biết. - Không ai có thì giờ để kể chuyện mình cho bạn nghe, không có thì giờ để uống với nhau tách trà, hay hỏi han nhau. Ở đây có nhiều việc phải làm, hiếm khi rảnh rỗi để tâm sự, không có dịp để họ làm bạn với nhau. Họ làm việc bên cạnh nhau cho đến khi mệt nhoài, về phòng ngã người lên tấm nệm trải trên nền nhà để nghỉ. Chuyện thích thú nhất mà thỉnh thoảng họ lén lút làm, là phì phèo điếu thuốc rồi cười với nhau về việc này. Annabellle có vài lần thử hút chơi, để tỏ ra hòa nhập với mọi người, nhưng nàng không thích việc đó.
Họ nói chuyện thêm vài phút nữa, rồi Edwina chúc nàng Giáng sinh hạnh phúc và gặp may mắn ở trường y. Họ hứa trước khi nàng ra đi, sẽ ở với nhau vài phút, hay gặp nhau ở phòng ăn tập thể, nhưng cả hai đều nghĩ rằng, chắc việc này sẽ không xảy ra. Rồi ai đi đường nấy để đến những chỗ làm việc khác nhau. Ngày Giáng sinh mà họ cũng phải chăm sóc bệnh nhân và người bị thương. Không có lễ lạc, không có những bài ca Giáng sinh, không quà tặng. Ngày Giáng sinh có lệnh ngưng bắn, nhưng vào lúc sáu giờ thì người Đức vi phạm lệnh này, tối đó lại có thêm nhiều người thương binh nhập viện, cụt tay cụt chân. Bất cứ ngày nào trong năm, những người bị thương tật cũng liên tục được chuyển đến đây.
Annabelle mừng vì hôm đó nàng cũng làm việc rất căng thẳng. Công việc đã giúp nàng khỏi nghĩ đến những người thân thương đã mất, chỉ trong một năm mà nàng mất đi hai người. Nàng không sao ngừng nghĩ đến đêm trước Giáng sinh tại nhà mẹ nàng năm ngoái. Nhớ lại chuyện đó nàng hết sức đau đớn. Và nàng nghĩ đến việc chẳng bao lâu nữa nàng sẽ có cuộc sống mới ở Nice. Ngày hôm đó hễ khi nào có thời gian nghỉ ngơi là nàng nghĩ ngay đến việc ấy, nhưng thường không có giờ nghỉ. Nàng tập trung tư tưởng nghĩ đến cuộc sống ở trường y như thế nào, nhưng thỉnh thoảng hình ảnh của mẹ nàng lại chen vào tâm trí nàng, hay giọng mẹ nàng lại vang lên trong đầu nàng. Và tối đó khi nằm trên tấm nệm nàng đã nghĩ đến mẹ, phân vân không biết mẹ nàng nghĩ sao về những việc đã xảy ra trong năm qua. Nàng hy vọng dù bà ở đâu, khi nhìn thấy nàng trở thành bác sĩ bà cũng sẽ tự hào. Nàng nghĩ, có lẽ mẹ nàng sẽ không tán thành việc nàng trở thành bác sĩ. Nhưng bây giờ nàng biết làm gì? Sống với ai? Trở thành bác sĩ là giấc mộng duy nhất của Annabelle cũng là mục đích của đời nàng.
Annabelle rất hiếm khi gặp Edwina. Cô ta làm việc tại bộ phận khác của bệnh viện và họ làm khác ca. Thỉnh thoảng họ mới gặp nhau trong phòng và vẫy tay chào nhau. Annabelle không có thì giờ để kết bạn, nàng quá bận rộn, bệnh viện luôn luôn đầy thương binh bị trọng thương và sắp chết. Giường bệnh đã hết sạch, nhiều bệnh nhân phải nằm trên tấm nệm đặt trên nền nhà.
Cuối cùng, vào một buổi chiều, nàng tranh thủ vài phút để đến ngân hàng địa phương gửi tin về cho ngân hàng của nàng ở New York, báo nàng đã đến bình an vô sự. Nàng không có ai để báo cho biết hoặc quan tâm. Nàng đến Asnières hai tuần mà cảm thấy như mình đã ở đây một năm. Người Anh và người Pháp đã đổ bộ lên Samonika ở Hy Lạp; lực lượng của Áo, Đức và Bungari chiếm Serbia, đánh đuổi quân đội Serbia ra khỏi đất nước. Ở Pháp, thanh niên chết như rạ trong các chiến hào. Cách bệnh viện ba mươi dặm, mặt trận không thay đổi, nhưng luôn luôn cướp đi nhiều sinh mạng. Các bệnh viện dã chiến được lập nên trong các nhà thờ gần mặt trận, nhưng thương binh cũng được đưa đến tu viện Abbaye ở Asnières để được chăm sóc tốt hơn. Annabelle học hỏi được rất nhiều từ những ca phẫu thuật. Nàng còn học hỏi thêm một số bệnh như bệnh lở chân hay bệnh về tiêu chảy. Annabelle thấy các bệnh này rất khủng khiếp, nhưng nàng rất muốn giúp mọi người.
Vào một buổi sáng rảnh việc, nàng được một cô trong cùng khu tạm trú dạy cho cách lái xe tải dùng làm xe cấp cứu, xe tải giống chiếc xe chở gà vịt của Jean Luc. Mới đầu nàng hơi lúng túng trong việc vào số, nhưng khi đến giờ phải đi làm việc trở lại, nàng đã lái xe thành thạo. Nàng được giao việc làm trong phòng mổ nhiều hơn những người khác, vì nàng làm việc chính xác, chăm chỉ, cẩn thận và theo đúng lời chỉ dẫn. Nhiều bác sĩ đã nhận thấy thế, họ nói thế với bà y tá trưởng, bà ta cũng đồng ý rằng Annabelle làm việc rất tuyệt. Bà ta nghĩ rằng nàng sẽ trở thành một y tá giỏi và bà đã nói với Annabelle rằng nàng có thể chính thức được đào tạo để trở thành y tá, nhưng bác sĩ chính ở tu viện thì nghĩ rằng nàng có thể đi xa hơn thế. Một tối, ông ta dừng lại nói chuyện với nàng sau ca mổ cuối cùng. Annabellle không tỏ vẻ gì mệt mỏi khi lau chùi, làm vệ sinh phòng mổ. Hôm ấy có quá nhiều việc, mọi người đều mệt phờ, nhưng Annabelle không chậm trễ một phút.
- Trông cô có vẻ thích thú công việc này, - ông ta nói với nàng khi lau tay vào chiếc tạp dề dính máu. Tạp dề của nàng cũng đầy máu không kém. Nàng có vẻ không quan tâm đến việc này, lại còn bị dính cả vết máu của ai đó trên mặt. Ông ta đưa cho nàng miếng giẻ để lau vệt máu, nàng cám ơn và cười. Ông ta là bác sĩ giải phẫu người Pháp đến từ Paris, một trong số các nam bác sĩ hiếm hoi tại bệnh viện. Hầu hết các nhân viên y tế trong bệnh viện đều là phụ nữ, đây là ý đồ của Elsie Inglis khi bà lập bệnh viện này. Nhưng vì họ cần nhiều người giúp đỡ, nên họ đã có vài trường hợp ngoại lệ, bệnh viện phải chữa trị quá nhiều thương binh, nên họ có thêm nhiều bác sĩ chừng nào hay chừng ấy.
- Phải, tôi rất thích công việc, - Annabelle đáp. Nàng để miếng giẻ vào đống vải, lát nữa các cô trong phòng giặt sẽ đến lấy. Một số sẽ bị vứt đi. Tôi mong sao các thương binh bớt đau đớn. Cuộc chiến tranh này thật ác liệt. - Ông ta gật đầu. Tuổi ông ở vào khoảng thập niên năm mươi, chưa bao giờ ông chứng kiến một cuộc tàn sát như thế này.
Khi họ đi ra khỏi phòng mổ, ông ta nhìn nàng và dè dặt nói:
- Bà y tá trưởng nghĩ rằng cô có thể đi học ở trường đào tạo y tá. - Ông không thể không chú ý thấy nàng là người xinh đẹp, nhưng có nhiều điều nơi nàng đáng quý hơn thế nhiều. Từ khi nàng đến đây, mọi người đều kinh ngạc trước khả năng về y học của nàng. Ông bác sĩ viết thư giới thiệu nàng không đề cao nàng quá đáng, nàng có nhiều điểm còn tốt hơn lời khen của ông ta nhiều. - Cô có thích đi học ở trường đào tạo y tá không? - Vị bác sĩ hỏi. Ông rất khâm phục khả năng về tiếng Pháp của nàng và khả năng này trong hai tuần qua đã tiến bộ rất nhiều. Ông không gặp khó khăn gì trong việc nói tiếng Pháp với nàng và nàng cũng trả lời ông rất lưu loát.
Nàng suy nghĩ một lát mới đáp. Nàng không còn kết hôn với Josiah, bố mẹ nàng đã mất. Bây giờ nàng muốn làm gì thì làm, khỏi phải xin phép ai. Nếu nàng muốn đi học trường điều dưỡng, nàng cứ đi, nhưng khi nàng nhìn ông, nàng ngạc nhiên như ông trước điều nàng nói.
- Tôi muốn làm bác sĩ hơn, - nàng nói gần như thì thào, sợ rằng ông ta sẽ cười nàng. Bác sĩ Inglis, người thành lập bệnh viện là phụ nữ, nhưng điều này không có gì kỳ lạ cho người phụ nữ đã theo học trường y. Có người đã làm thế, nhưng rất hiếm.
Ông ta gật đầu đáp:
- Tôi cũng đã nghĩ như thế. Tôi tin cô sẽ làm được. Cô có tài. Tôi có thể nói thế. - Ông đã dạy ở trường y Faculté de Médecine nhiều năm trước chiến tranh và đã tiếp xúc với nhiều đàn ông thua kém nàng rất xa. Ông nghĩ đây là ý kiến tuyệt vời. - Tôi có thể làm gì để giúp cô không?
- Tôi không biết, - nàng đáp, vẻ kinh ngạc. Nàng chưa bao giờ nghĩ đến việc như thế này. Bây giờ người đàn ông này đề nghị giúp nàng. Nước mắt nàng chảy ra, nàng hỏi. - Việc này có thể thực hiện được không?
- Dĩ nhiên. Nếu cô muốn và quyết tâm thực hiện, không có việc gì là không thể. Theo tôi thì cô sẽ làm được việc này. Vậy cô hãy nghĩ kỹ đi, lần khác chúng ta sẽ bàn đến chuyện này.
Ông là bác sĩ Hugues de Bré. Hai người không gặp nhau một tháng trời. Nàng nghe ông ta làm việc tại một bệnh viện dã chiến gần mặt trận trong một thời gian, đến tháng mười một mới trở về tu viện Abbey. Khi gặp lại Annabelle, ông ta cười và yêu cầu nàng giúp gây mê cho một bệnh nhân của ông. Nàng gây mê cho một người lính đang la khóc, anh ta liền nằm ngủ một cách nhẹ nhàng, hiệu quả, rồi sau đó một bác sĩ trẻ tiếp nhận công việc của nàng. Tối đó, trước khi ra về. Bác sĩ De Bré nói với nàng:
- Cô có nghĩ về kế hoạch của mình không? Tôi có chuyện này muốn nói cho cô biết, - ông ta nói với vẻ thận trọng. - Học trường y rất tốn kém. Cô có khả năng trả học phí không? - Quan sát nàng, ông nghĩ nàng có khả năng, nhưng ông không muốn nói ra. Ông còn nghĩ đến chuyện xin cho nàng một học bổng, vấn đề rất khó, vì nàng không phải là người Pháp.
- Tôi nghĩ việc này sẽ được giải quyết ổn thỏa, - nàng đáp với vẻ dè dặt.
- Cô theo học trường y của bác sĩ Inglis ở Scotland có được không? - ông hỏi. Annabelle lắc đầu.
- Tôi thích học ở Pháp hơn. Mặc dù ở Scotland vấn đề ngôn ngữ dễ dàng hơn, nhưng nàng thích học ở Pháp để có thể trau dồi thêm tiếng Pháp. Nghĩ đến chuyện sống những năm trong thời tiết giá rét ở Scotland, nàng thấy không hấp dẫn tí nào hết.
- Tôi sẽ cố giúp cô trong việc này. Tôi đã nghĩ đến một trường y nhỏ ở miền Nam nước Pháp, gần Nice, tôi rất thích trường này. Tôi nghĩ cô không cần phải đợi cho hết chiến tranh mới đi. Bây giờ xin nhập học dễ hơn. Các lớp bây giờ đang ít sinh viên, họ cần sinh viên. Nhiều thanh niên đã lên đường, cho nên không có sự cạnh tranh khi xin vào. Họ sẽ đón cô vào trường với đôi tay rộng mở. Nếu cô cho phép, tôi sẽ viết thư cho họ để xem họ trả lời thế nào.
Annabelle nhìn ông kinh ngạc, nàng cười và cám ơn ông. Không thể tin được chuyện ấy đã xảy ra. Có lẽ đây là do số phận. Sáu tháng trước đây, nàng có chồng, hy vọng một ngày nào đó có con, sống bình yên, an phận trong xã hội ở New York và Newport. Bây giờ nàng sống một mình ở Pháp, nói đến chuyện đi học trường y, mọi việc trong đời nàng đã thay đổi. Josiah sống với Henry ở Mexico, nàng không có ai để trả lời về chuyện này. Nếu đây là giấc mộng, thì nàng phải theo giấc mộng đó. Điều duy nhất làm cho nàng buồn, là nàng không có ai để bàn luận về vấn đề này ngoài bác sĩ De Bré.
Họ vẫn nhận từng đợt thương binh được đưa từ mặt trận đến, vì thời tiết trở nên lạnh hơn, nên nhiều người chết vì bệnh kiết lỵ, bị thương quá nặng và bị các bệnh truyền nhiễm. Chỉ nội trong sáng hôm đó, nàng đã mất hai thương binh mình chăm sóc. Và trong buổi sáng này, bác sĩ De Bré dừng lại nói chuyện với nàng. Còn hai tuần nữa là đến lễ Giáng sinh, lần đầu tiên nàng thấy nhớ nhà. Nàng nghĩ mới một năm trước đây, mẹ nàng còn sống. Bác sĩ De Bré đi vào đã phá tan sự mơ mộng của nàng, ông ta nói đã nhận được thư phúc đáp của trường y ở Nice. Ông nhìn nàng với vẻ trịnh trọng, nàng nín thở, đợi nghe ông nói.
- Họ nói họ sẽ rất sung sướng nhận cô vào trường nếu có giấy giới thiệu của tôi. Họ sẽ tạm thời cho cô học trong kỳ một để theo dõi. Nếu cô học tốt, họ sẽ nhận cô vào học chính thức trong kỳ hai. - Nàng mở to mắt kinh ngạc và ông ta cười. - Nếu cô đồng ý thì họ sẽ nhận cô vào học từ ngày 15 tháng 1. - Nàng há miệng, tròn xoe mắt vì ngạc nhiên, nhìn ông ta chằm chằm.
- Ông nói thật chứ? - Nàng như muốn lao vào vòng tay ông. Ông cười với nàng, trông nàng như một cô gái bé bỏng. Thật sung sướng khi được giúp đỡ một cô gái có tài như nàng. Theo ông nghĩ thì xã hội rất cần những người như nàng. Vì người ta cần nàng giúp sức ở đây, nên ông nghĩ rằng việc đào tạo nàng trở thành bác sĩ rất quan trọng, sớm chừng nào hay chừng ấy. Nàng sẽ đóng góp cho xã hội thêm một bác sĩ tốt.
- Dĩ nhiên tôi nói thật. Bây giờ cô tính sao? - Ông ta hỏi. Ông vẫn không biết nàng có muốn đi hay không. Nàng không tin mình có thể đi được. Câu hỏi của ông như để xác nhận với nàng là họ bằng lòng nhận nàng vào học. Nàng không ngờ chuyện này quá dễ và quá nhanh như vậy. Nhưng nhà trường rất cần có sinh viên, mà với sự tiến cử của bác sĩ De Bré, họ tin tưởng vào nàng.
- Ôi lạy Chúa.., - nàng đáp. Hai người vừa rời khỏi phòng làm việc, đi ra ngoài trời đêm lạnh lẽo. - Ôi lạy Chúa... Tôi phải đi! - Đây là giấc mơ trong tầm tay của nàng. Nàng khỏi cần đọc sách y học để tìm tòi, bây giờ nàng có thể học trực tiếp, có thể trở thành người nàng mong muốn. Ông ta đã cho nàng món quà vượt ngoài sức tưởng tượng. Nàng không biết cám ơn ông như thế nào, bèn quàng tay ôm quanh cổ ông, hôn lên má ông.
- Cô sẽ thành một bác sĩ tuyệt vời, cô bạn à. Tôi luôn muốn cô ở bên cạnh giúp đỡ tôi và sau khi chiến tranh kết thúc, đời sống trở lại bình thường, cô sẽ đến thăm tôi. - Thật khó mà tin điều này. số người thương vong ở châu Âu đã vượt lên số ba triệu. Rất nhiều người đã hy sinh mà vẫn chưa giải quyết được gì. Các nước châu Âu xâu xé lẫn nhau, nước Mỹ vẫn đứng ngoài cuộc.
Annabelle không thích rời khỏi tu viện Abbey. Nàng nghĩ rằng ở đây đang cần nàng, nhưng bác sĩ De Bré đã nói đúng, đây là thời điểm thuận lợi cho nàng đi học. Vào thời bình, nam giới sẽ gửi đơn xin nhập học đông, nhà trường sẽ không muốn nhận nàng. Họ báo cho ông biết rằng trong học kỳ sắp tới nàng sẽ là sinh viên nữ duy nhất, mặc dù trước đây đã có bác sĩ nữ tốt nghiệp ở đây. Nàng sẽ phải học sáu năm cả thảy. Chỉ học lý thuyết trong một năm, còn năm năm sau, họ phải học và thực hành tại bệnh viện ở gần nhà trường. Họ được thực tập ở một trong những bệnh viện tốt nhất ở Nice. Nàng sẽ học hỏi được nhiều kinh nghiệm ở đấy, đây sẽ là nơi ở lý tưởng cho nàng. Vào thời bình, ở đấy sẽ được bình an hơn ở Paris, không khí tỉnh lẻ dễ chịu hơn, nhỏ hơn, vì nàng không có ai che chở mình. Ông ta nói rằng nhà trường có ký túc xá và họ sẽ dành cho nàng một phòng riêng rộng rãi, vì nàng là sinh viên nữ duy nhất. Và ông đề nghị sau đó nàng sẽ trở lại Paris và có lẽ sẽ làm việc cho ông. Nàng nghĩ rằng ông ta rất tin tưởng mình.
Tối đó khi trở về phòng, nàng lâng lâng như đi trên mây. Bác sĩ De Bré đã dặn nàng viết đơn gửi đến trường để giữ chỗ. Vào đầu tháng giêng, nàng phải gửi cho họ một số tiền, việc này đôi với nàng không thành vấn đề. Khi nào đến đấy, nàng sẽ trả hết tiền học phí của năm đầu. Nàng quá sung sướng về kế hoạch trước mắt. Đầu nàng quay cuồng, cứ nghĩ mãi về chuyện này khiến nàng không ngủ được cả đêm. Nàng nhớ có lần đã nói với Josiah rằng nàng muốn mổ xẻ tử thi, bây giờ nàng sắp thực hiện được điều đó, không có gì có thể ngăn cản được nàng. Nàng đã học hỏi được rất nhiều về khoa giải phẫu tại phòng mổ trong tu viện, nhất là từ bác sĩ De Bré. Ông đã cẩn thận dạy cho nàng khi ông phẫu thuật, nếu trường hợp bệnh nhân không quá nặng. Nội việc chỉ đứng xem ông phẫu thuật thôi cũng đã là một vinh dự rồi.
Nàng không nói cho ai biết kế hoạch của mình, đến ngày trước lễ Giáng sinh mới nói cho bà y tá trưởng biết. Bà ta nghe nói liền tỏ ra kinh ngạc, nhưng nghĩ rằng đó là ý kiến tuyệt vời.
- Lạy Chúa, - bà ta thốt lên và cười với nàng. - Tôi nghĩ cô sẽ làm y tá, chứ không muốn thành bác sĩ. Nhưng tại sao không? Bác sĩ Inglis là bác sĩ giỏi, vậy thì cô cũng sẽ thành bác sĩ giỏi như bà ấy. - Bà ta nói với vẻ tự hào, như thể bà đã nghĩ đến điều đó lâu rồi. - Bác sĩ De Bré đã làm một việc quá tốt. Tôi thành thật tán thành.
Annabelle đã ở đây được ba tháng, nàng chứng tỏ mình rất tốt về mọi mặt. Nàng không có thời gian để kết bạn, vì lúc nào nàng cũng làm việc, ngay cả khi nàng được nghỉ. Ở đây có quá nhiều người bị thương, nàng cần làm việc nhiều để giúp họ. Thậm chí thỉnh thoảng nàng còn lái xe cấp cứu khi họ cần. Nàng muốn làm hết mọi việc nếu có thể. Nàng lái xe ra đến tiền tuyến để chở các thương binh từ các bệnh viện dã chiến ở đấy về tu viện Abbey. Tiếng súng gần đấy làm cho nàng hết sức kinh ngạc, nhắc nàng nhớ rằng nàng đang ở rất gần mặt trận. Dù sao, nàng cũng cảm thấy tội lỗi khi rời bỏ khỏi đây để đi học y khoa ở Nice, nhưng viễn cảnh được theo học để làm bác sĩ quá hấp dẫn kiến nàng thấy không làm sao cưỡng lại ý muốn đó. Nghĩ đến chuyện khi mình trở thành bác sĩ, tuổi đời được 28, nàng cảm thấy hơi bàng hoàng. Thời gian theo học khá lâu, nhưng nàng sẽ học hỏi được rất nhiều điều. Trong sáu năm học tập, nàng phải nhồi nhét vào óc biết bao thứ cần thiết, thật khó tin.
Vào sáng Giáng sinh, nàng gặp Edwina ngoài hành lang dãy phòng ở, hai người ôm ghì nhau. Annabelle nói cho cô ta biết rằng nàng sẽ ra đi trong vòng ba tuần nữa. Edwina có vẻ rất buồn.
- Ôi, thật đáng tiếc. Tôi luôn luôn muốn có thời gian gần gũi với cô, nhưng chưa được thế thì nay cô đã sắp ra đi. - Cô ta hy vọng họ sẽ làm bạn với nhau, nhưng họ không có thì giờ. Lúc nào cũng có nhiều việc. Bỗng nàng nghĩ đến Hortie, nghĩ đến lần cuối cùng họ gặp nhau và thái độ lạnh nhạt của cô ta. Hortie muốn quay lưng lại với người bạn thân lâu năm, cô ta nói James không muốn để cho cô ta gặp lại nàng. Đấy cũng là một phần lý do khiến nàng đến Pháp. Nàng đã mất quá nhiều người và Hortie là người cuối cùng. Nghĩ thế, nàng bèn mỉm cười với Edwina, lòng luyến tiếc, ân hận vì đã mất một tình bạn thân thương.
- Có lẽ tôi sẽ trở về đây làm việc khi nhà trường cho chúng tôi tạm nghỉ. Tôi không biết ở trường y có nghỉ lễ hay không, nhưng tôi tin chắc phải có, - Annabelle nói với vẻ hy vọng. Nàng muốn gặp lại mọi người ở đây. Dù sao, nàng không muốn rời khỏi đây. Nàng đã được hạnh phúc ở đây ba tháng trời, nàng đã sung sướng khi sống với những người bị thương nặng và với tình bạn tuyệt vời của những người làm việc chung ở đây.
- Cô sẽ học trường y à? - Edwina kinh ngạc hỏi. Cô ta không biết chuyện này.
- Bác sĩ De Bré giúp đỡ thu xếp cho tôi đi, - Annabelle đáp, mắt long lanh. Càng ngày nàng càng hung phấn hơn. - Tôi không ngờ chuyện như thế này đã xảy đến cho tôi, - nàng nói thêm, vẻ ngạc nhiên sửng sốt.
- Gia đình cô nói sao? - Edwina ngạc nhiên hỏi. Một đám mây đen giăng ngang qua đầu của Annabelle, nhưng Edwina không hiểu được tâm trạng của nàng. - Họ không lo ngại gì việc cô ở đây hay sao? Chắc họ lo cho cô, vì cô ở quá gần chiến tuyến. - Nếu giới tuyến thay đổi, vùng này bị quân địch xâm chiếm, tất cả mọi người ở đây sẽ bị bắt làm tù binh. Khi họ đến đây, không ai nghĩ đến nguy cơ này, nhưng đó là sự thật đáng sợ. Bố mẹ Edwina rất lo cho cô, nhất là mẹ cô, nhưng cô vẫn đi. Cả hai người anh trai của cô đều đã ra mặt trận, cô cũng muốn dự phần vào việc này.
- Tôi không còn có ai trong gia đình hết, - Annabelle đáp. - Tôi mất hết rồi. Mẹ tôi mới mất năm ngoái, bố và anh trai tôi đi trên con tàu Titanic bị chìm. - Nàng không nói đến Josiah. Chàng là một người nữa mà nàng đã mất, nhưng ở đây không ai biết nàng đã có chồng, cho nên nàng không nói ra làm gì và nàng cũng không muốn nói. Nàng âm thầm đau khổ một mình về sự mất mát này, mãi mãi sẽ đau khổ một mình.
- Thật đáng ân hận, - Edwina đáp. - Tôi không biết. - Không ai có thì giờ để kể chuyện mình cho bạn nghe, không có thì giờ để uống với nhau tách trà, hay hỏi han nhau. Ở đây có nhiều việc phải làm, hiếm khi rảnh rỗi để tâm sự, không có dịp để họ làm bạn với nhau. Họ làm việc bên cạnh nhau cho đến khi mệt nhoài, về phòng ngã người lên tấm nệm trải trên nền nhà để nghỉ. Chuyện thích thú nhất mà thỉnh thoảng họ lén lút làm, là phì phèo điếu thuốc rồi cười với nhau về việc này. Annabellle có vài lần thử hút chơi, để tỏ ra hòa nhập với mọi người, nhưng nàng không thích việc đó.
Họ nói chuyện thêm vài phút nữa, rồi Edwina chúc nàng Giáng sinh hạnh phúc và gặp may mắn ở trường y. Họ hứa trước khi nàng ra đi, sẽ ở với nhau vài phút, hay gặp nhau ở phòng ăn tập thể, nhưng cả hai đều nghĩ rằng, chắc việc này sẽ không xảy ra. Rồi ai đi đường nấy để đến những chỗ làm việc khác nhau. Ngày Giáng sinh mà họ cũng phải chăm sóc bệnh nhân và người bị thương. Không có lễ lạc, không có những bài ca Giáng sinh, không quà tặng. Ngày Giáng sinh có lệnh ngưng bắn, nhưng vào lúc sáu giờ thì người Đức vi phạm lệnh này, tối đó lại có thêm nhiều người thương binh nhập viện, cụt tay cụt chân. Bất cứ ngày nào trong năm, những người bị thương tật cũng liên tục được chuyển đến đây.
Annabelle mừng vì hôm đó nàng cũng làm việc rất căng thẳng. Công việc đã giúp nàng khỏi nghĩ đến những người thân thương đã mất, chỉ trong một năm mà nàng mất đi hai người. Nàng không sao ngừng nghĩ đến đêm trước Giáng sinh tại nhà mẹ nàng năm ngoái. Nhớ lại chuyện đó nàng hết sức đau đớn. Và nàng nghĩ đến việc chẳng bao lâu nữa nàng sẽ có cuộc sống mới ở Nice. Ngày hôm đó hễ khi nào có thời gian nghỉ ngơi là nàng nghĩ ngay đến việc ấy, nhưng thường không có giờ nghỉ. Nàng tập trung tư tưởng nghĩ đến cuộc sống ở trường y như thế nào, nhưng thỉnh thoảng hình ảnh của mẹ nàng lại chen vào tâm trí nàng, hay giọng mẹ nàng lại vang lên trong đầu nàng. Và tối đó khi nằm trên tấm nệm nàng đã nghĩ đến mẹ, phân vân không biết mẹ nàng nghĩ sao về những việc đã xảy ra trong năm qua. Nàng hy vọng dù bà ở đâu, khi nhìn thấy nàng trở thành bác sĩ bà cũng sẽ tự hào. Nàng nghĩ, có lẽ mẹ nàng sẽ không tán thành việc nàng trở thành bác sĩ. Nhưng bây giờ nàng biết làm gì? Sống với ai? Trở thành bác sĩ là giấc mộng duy nhất của Annabelle cũng là mục đích của đời nàng.
- bình luận